Η ΗΛΕΙΑ «χτυπήθηκε» πάλι, καθώς το φαινόμενο «προτιμά» τη βορειοδυτική Πελοπόννησο
Στο «μάτι» των ανεμοστρόβιλων
Του ΜΑΚΗ ΝΟΔΑΡΟΥ
Τυφώνας Κατρίνα και στην… Πελοπόννησο; Μπορεί οι ανεμοστρόβιλοι που σαρώνουν τις Ηνωμένες Πολιτείες των 300 χιλιομέτρων την ώρα να μη συμβαίνουν στην Ελλάδα, αλλά λιλιπούτειοι ανεμοστρόβιλοι έχουν την τιμητική τους στο Ιόνιο πέλαγος, με ιδιαίτερη προτίμηση στη βορειοδυτική Πελοπόννησο.
Τελευταίο κρούσμα, ο πρόσφατος ισχυρός ανεμοστρόβιλος στην ευρύτερη περιοχή Βαρθολομιού, ο οποίος προκάλεσε σοβαρές ζημιές στις καλλιέργειες, στις αποθήκες, αλλά και στις σκεπές αρκετών κατοικιών. Οι πιο ηλικιωμένοι, μάλιστα, θυμούνται και παλαιότερα συχνότερη εκδήλωση του φαινομένου με καταστροφικά πάντα αποτελέσματα.«Ο Δήμος Βαρθολομιού και η ευρύτερη περιοχή βρίσκεται συχνά στο επίκεντρο των ανεμοστρόβιλων με καταστροφικές συνέπειες. Υπάρχει μια ανεξήγητη προτίμηση στην περιοχή μας όπου εκδηλώνεται αυτό το φαινόμενο και σίγουρα θα πρέπει οι επιστήμονες να μας δώσουν κάποιες εξηγήσεις», επισημαίνει ο δήμαρχος της πόλης, Χρήστος Βρυώνης.
Σύμφωνα με την έρευνα του Μιχάλη Σιούτα, δρος Μετεωρολογίας του Κέντρου Μετεωρολογικών Εφαρμογών του ΕΛΓΑ, στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης, το «Βαρθολομιό, η Μανωλάδα, το βόρειο τμήμα της Ηλείας και γενικότερα η βορειοδυτική Πελοπόννησος παρουσιάζει πολύ μεγάλη συχνότητα στην εκδήλωση ανεμοστρόβιλων σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα».Τι είναι ο ανεμοστρόβιλοςΑνεμοστρόβιλος ή σίφωνας είναι ο αέρας που περιστρέφεται με μεγάλη ταχύτητα σ’ ένα περίπου κατακόρυφο ή πλάγιο άξονα γύρω από μια μικρή περιοχή με πολύ χαμηλή ατμοσφαιρική πίεση και συνδέεται με σύννεφο καταιγίδας.
Οι μεγάλοι και ισχυροί ανεμοστρόβιλοι εμφανίζονται στη διάρκεια έντονων καταιγίδων και γι’ αυτό είναι δύσκολο να παρατηρηθούν και να εντοπιστούν, εξηγεί ο κ. Σιούτας, ο οποίος ασχολείται συστηματικά τα τελευταία χρόνια με τα φαινόμενα αυτά στην Ελλάδα και γενικότερα στη Μεσόγειο.«Ενας μέσης έντασης ανεμοστρόβιλος πλήττει μια περιοχή στο έδαφος πλάτους 100 με 200 μέτρα, με ανέμους ταχύτητας πάνω από 150 χιλιόμετρα την ώρα και χρόνο ζωής μερικά λεπτά.
Ενας σφοδρός ανεμοστρόβιλος, όπως αυτοί που σημειώνονται στη Βόρεια Αμερική αλλά ευτυχώς δεν εμφανίζονται στη χώρα μας, μπορεί να έχει πλάτος που να φτάνει τα 1.000 μέτρα, ανέμους πάνω από 300 χιλιόμετρα την ώρα και χρόνο ζωής που φτάνει και τη 1 ώρα. Ανεμοστρόβιλοι ή σίφωνες ξηράς και υδροσίφωνες θάλασσας σημειώνονται σε διάφορες περιοχές της χώρας μας και η έρευνα των τελευταίων ετών απέδειξε ότι δεν είναι τόσο σπάνια φαινόμενα όσο θεωρούνταν παλιότερα», λέει ο κ. Σιούτας.«Μεγαλύτερη είναι η συχνότητα ανεμοστρόβιλων στη δυτική Ελλάδα, στα νησιά του Ιονίου, στα παράλια της δυτικής Στερεάς και στη δυτική Πελοπόννησο, ενώ ένα τοπικό μέγιστο εντοπίζεται στη βορειοδυτική Πελοπόννησο.
Ο λόγος ή τα αίτια βρίσκονται πίσω από τη μορφολογία του εδάφους και τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής», εξηγεί ο κ. Σιούτας.Οι ανεμοστρόβιλοι στη χώρα μας είναι γενικά μικρότερης κλίμακας και έντασης σε σύγκριση με τους καταστρεπτικούς ανεμοστρόβιλους της Βόρειας Αμερικής, εξηγεί. Ωστόσο, και οι μικρότερης κλίμακας ανεμοστρόβιλοι που εμφανίζονται στη χώρα μας είναι επικίνδυνα φαινόμενα διότι μπορούν να προξενήσουν μεγάλες καταστροφές ή ακόμη και θανάτους, σπάζοντας και ξεριζώνοντας δέντρα, σηκώνοντας αντικείμενα, εκσφενδονίζοντας υπόστεγα και στέγες σπιτιών κ.ά.
Ακριβής πρόβλεψη, όπως λέει στην «Ε» ο μετεωρολόγος, δεν μπορεί να υπάρξει μέχρι στιγμής καθώς το φαινόμενο βρίσκεται ακόμη υπό επιστημονική έρευνα παγκοσμίως: «Οι κάτοικοι της βορειοδυτικής Πελοποννήσου, του Βαρθολομιού, της Μανωλάδας στην Ηλεία και των άλλων περιοχών να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις κατασκευές των αποθηκών τους, κυρίως. Θα πρέπει να τις ενισχύουν αρκετά καθώς είναι πολύ πιθανό ένας ανεμοστρόβιλος να περάσει πάνω ή πλησίον από αυτές…».
Το αντίστοιχο φαινόμενο που συμβαίνει στη θάλασσα, οι υδροσίφωνες, έχουν παρατηρηθεί σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από τις ακτές τόσο στο Ιόνιο όσο και στο Αιγαίο πέλαγος. Μάλιστα, συχνά εμφανίζονται και οικογένειες υδροσιφώνων αποτελούμενες από πολλούς υδροσίφωνες σε σχετικά μικρή απόσταση μεταξύ τους.Αυξημένη φαίνεται να είναι η συχνότητά τους βόρεια της Κρήτης, στη θαλάσσια περιοχή βόρεια του Ηρακλείου και του Λασιθίου. Στις περιοχές αυτές, μάλιστα, εμφανίζονται και οικογένειες σιφώνων θάλασσας, όπως στις 5 Σεπτεμβρίου 2002, όταν φωτογραφήθηκαν 14 σίφωνες σε διάστημα 90 λεπτών.
nodaros@enet.gr
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 05/11/2007