Του ΘΑΝΑΣΗ ΤΣΙΤΣΑ
Το Κατάρ απέσυρε οριστικά το ενδιαφέρον του για την τουριστική και εμπορική αξιοποίηση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές της «Ε», το νέο φιάσκο οφείλεται σε παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία μπλόκαρε την απευθείας ανάθεση στο Κατάρ, προκαλώντας την οργή των αξιωματούχων του, που κατηγορούν την κυβέρνηση Παπανδρέου για ερασιτεχνική διαχείριση.
Παμπούκης και Αχμάντ αλ Σαγέντ.
Το «όραμα» του υπουργού Επικρατείας, Χάρη Παμπούκη, για το «Σέντραλ Παρκ της Αθήνας»… ξέμεινε από χρηματοδότες αφού τα πετροδολάρια του Κατάρ δεν θα ρεύσουν τελικά στο «φιλέτο» του Ελληνικού. Ο εκτελεστικός διευθυντής της Qatar Invenstment Authority (QIA), Αχμάντ αλ Σαγέντ, ειδοποίησε πριν από δέκα ημέρες τον υπουργό Επικρατείας ότι αποσύρει το ενδιαφέρον του για την επένδυση στο Ελληνικό. Το νέο πλήγμα στην αξιοπιστία της κυβέρνησης Παπανδρέου έρχεται επτά μήνες μετά το πρώτο φιάσκο της ματαίωσης της επένδυσης στον Αστακό -και πάλι από το Κατάρ- για την κατασκευή τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Τα πρώτα «μαύρα» σύννεφα για την υλοποίηση της επένδυσης είχαν εμφανιστεί από τα τέλη του 2010. Οπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Ε», το Κατάρ κάνει τελικά πίσω κυρίως για τρεις λόγους:
**Πρώτον, η Γερμανία πίεσε παρασκηνιακά την Ε.Ε. για να «εμποδίσει» την Αθήνα να προχωρήσει η συμφωνία με την QIA. Τα επιχειρήματα, που τέθηκαν μέσω Βερολίνου από πολύ νωρίς, ήταν ότι μια απευθείας ανάθεση της επένδυσης στην QIA, έτσι όπως τη σχεδίαζε η κυβέρνηση, αντίκειται στην κοινοτική νομοθεσία και ότι θα έπρεπε να προκηρυχθεί διεθνής διαγωνισμός γιατί υπήρχαν και «ευρωπαϊκές εταιρείες» που ενδιαφέρονταν να συμμετάσχουν.
**Δεύτερον, τα μηνύματα των Βρυξελλών προς την κυβέρνηση Παπανδρέου είχαν στόχο τον «αδιαφανή» ρόλο του Ισπανού αρχιτέκτονα, Χοσέ Αθεμπίγιο, ο οποίος είχε αναλάβει χωρίς διαγωνισμό το σχέδιο μελέτης. Η ελληνική κυβέρνηση για να παρακάμψει τον σκόπελο δικαιολόγησε στην Ε.Ε. ότι «ο Αθεμπίγιο είναι προσωπικός φίλος του Ελληνα πρωθυπουργού και θα κάνει τη μελέτη αμισθί». Οταν όμως δημοσιοποιήθηκε το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων ύψους 50 δισ. ευρώ από τη διυπουργική επιτροπή, οι «ενδιαφερόμενοι ανταγωνιστές» στην Ε.Ε., μια ισπανική και μια ολλανδικών συμφερόντων εταιρείες, «τσεκάρισαν» ότι ως σύμβουλος εμφανίζεται η εταιρεία Barcelona Strategic Urban Systems (BSUS).
Ενας εκ των ιδιοκτητών της συγκεκριμένης εταιρείας είναι και ο Ισπανός αρχιτέκτονας. Οι «Ευρωπαίοι ανταγωνιστές» άφησαν υπονοούμενα ότι ο πλασαριζόμενος ως «φίλος του πρωθυπουργού» δεν εργάζεται «αμισθί» και φρόντισαν να το διοχετεύσουν μέσω συγκεκριμένων καναλιών στις Βρυξέλλες.
**Τρίτον, οι διαφορές των δύο πλευρών, που υπήρχαν σε σχέση με τους «όρους συνεκμετάλλευσης», ήταν αγεφύρωτες. Εμπλοκή δημιουργήθηκε όταν η Ντόχα πληροφορήθηκε ότι από τα 5.300 στρέμματα του Ελληνικού, τίτλους καθαρής ιδιοκτησίας έχουν μόνο τα μισά, κάτι που έθετε σε κίνδυνο την επένδυση λόγω πιθανών δικαστικών προσφυγών. Επίσης, οι απαιτήσεις της QIA κρίθηκαν «υπερβολικές» για να ικανοποιηθούν, αφού η κυβέρνηση θα ερχόταν σε ευθεία σύγκρουση με τους τοπικούς φορείς και το μοντέλο πράσινης ανάπτυξης που διαφημίζει στις επενδύσεις. Το Κατάρ φέρεται επίσης ότι αξίωνε την αξιοποίηση μέχρι και 70% της συνολικής έκτασης του Ελληνικού, πράγμα που στην πράξη θα ακύρωνε την «οραματική διακήρυξη» της κυβέρνησης ότι πρόκειται να παραδώσει ένα «Σέντραλ Παρκ» στην καρδιά της πρωτεύουσας.
Οι προαναφερθέντες λόγοι προκάλεσαν τελικά τη ρήξη μεταξύ Αθηνών-Ντόχα, η οποία και επιχειρήθηκε όλο το προηγούμενο διάστημα να αποσιωπηθεί. Οι αξιωματούχοι του Κατάρ εμφανίζονταν «εξαγριωμένοι» με την ελληνική πλευρά κάνοντας λόγο για έλλειψη επαγγελματισμού και ενός συγκεκριμένου business plan. «Οι Καταριανοί έφυγαν βρίζοντας» αναφέρθηκε επί λέξει στην «Ε».
Ο υπουργός Επικρατείας, Χάρης Παμπούκης, έχει αρχίσει να ενημερώνει συγκεκριμένους τραπεζικούς παράγοντες και ήδη αναζητεί εναλλακτικά επενδυτικά σχήματα από την ευρωπαϊκή ήπειρο και την Ασία.
«Οικονομική Γιάλτα»
Οι πηγές της «Ε» εντάσσουν την παρέμβαση της Ε.Ε. -και κατ’ επέκταση της κυβέρνησης Μέρκελ- στο πλαίσιο μιας «νέας οικονομικής Γιάλτας» που έχει επιβληθεί στη χώρα και κατά την οποία οι Γερμανοί επιθυμούν να έχουν τον πρώτο λόγο αναφορικά με την εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας της.
Σημειωτέον ότι ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου στις 21 Σεπτεμβρίου 2010 στη Νέα Υόρκη, μπροστά σε επενδυτικό ακροατήριο στη Γουόλ Στριτ, είχε «δώσει» το σχετικό σήμα προς τους διεθνείς επενδυτές κοστολογώντας τη δημόσια περιουσία στα 270 δισ. ευρώ, ένα ποσόν που καλύπτει σε μεγάλο ποσοστό το δημόσιο χρέος της χώρας. Οι τότε δηλώσεις του πρωθυπουργού συνοδεύτηκαν δύο ημέρες αργότερα (23/09) με την υπογραφή στη Νέα Υόρκη του Μνημονίου συνεργασίας με το Κατάρ, το οποίο προέβλεπε ότι η QIA θα διέθετε 5 δισ. δολάρια για την επένδυση στο Ελληνικό.
Η πολιτική διάσταση του θέματος και το μήνυμα του Βερολίνου είναι σαφή για το τι μέλλει γενέσθαι στο πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων: «Οι Γερμανοί αξιώνουν ότι εκείνοι θα είναι που θα ορίσουν το τι πρόκειται να παραχωρήσει η Ελλάδα και σε ποιο τίμημα», ανέφερε σχετικά η πηγή της «Ε», σημειώνοντας ότι η χώρα έχει χωριστεί σε τρεις επενδυτικές ζώνες «υψηλού ενδιαφέροντος»: ενέργεια, real estate, παραλιακές εκτάσεις και νησιά. «Το Ελληνικό», τονίζει ο συνομιλητής της «Ε», «δεν θα μπορούσε να εξαιρεθεί στο πλαίσιο της ευρύτερης αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας από ευρωπαϊκές εταιρείες».
* Στην έρευνα συμμετείχε και ο δημοσιογράφος της «Κ.Ε.», Μιχαήλ Γελαντάλις. *